Αξιότιμη κ. Υφυπουργέ, στέλνω τις προτάσεις μας για το Σχέδιο Στρατηγικής για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση. Οι προτάσεις βασίζονται στα αποτέλεσμα των εργασιών των ομάδων και της επιστημονικής επιτροπής της ΕΕΛ/ΛΑΚ( http://www.eellak.gr/ ). Α. Για την Ανοιχτότητα και την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση *1. Δ**εν** έχει αξιοποιηθεί η συμμετοχή της χώρας στο Open Government Pertnership (OGP, **www <http://www.opengovpartnership.org/>. <http://www.opengovpartnership.org/>opengovpartnership <http://www.opengovpartnership.org/>. <http://www.opengovpartnership.org/>org <http://www.opengovpartnership.org/>**) και ειδικά οι δυνατότητες που δίνει διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης. * *Προτείνουμε,* (α) να προχωρήσει η ενσωμάτωση και η απάντηση στα υφιστάμενα σχόλια των πολιτών στο Σχέδιο Στρατηγικής για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, (β) να συστηματικοποιηθεί μια συνολικότερη διαδικασία αξιολόγησης και απάντησης ή ενσωμάτωσης των σχολίων πολιτών και συλλογικών φορέων σε τριμηνιαία βάση (γ) να υπάρξει αυτο-αξιολόγηση και αξιολόγηση από πολίτες και συλλογικούς φορείς των δεσμεύσεων ανοιχτής διακυβέρνησης και της επίτευξης των στόχων σε ετήσια βάση. *2. Η στρατηγική της χώρας για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση* Προτείνεται να λειτουργεί συμπληρωματικά τόσο με θέματα στρατηγικής και υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης, αλλά και με ζητήματα σύνδεσης με την οικονομία, την κοινωνική συνοχή, την επιχειρηματικότητα, τη συμμετοχή συλλογικών φορέων και πολιτών στη λήψη αποφάσεων, στη διαμόρφωση στόχων και προτάσεων πολιτικής. *Η στρατηγική αυτή προτείνουμε:* (α) να συνδέεται ρητά με αντίστοιχες Ευρωπαϊκές και διεθνείς πολιτικές (β) να εξειδικεύεται στην Ελληνική πραγματικότητα (γ) για κάθε πρόταση πολιτικής να είναι βασισμένη σε ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία (evidence based policy) *3. Οι πολιτικές Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης* Προτείνεται να έχουν ως βασικό τους θεμέλιο τις πολιτικές ανοιχτής πρόσβασης στη δημόσια πληροφορία και τη διάθεση δημοσίων δεδομένων ως ανοιχτών δεδομένων. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται η διαφάνεια ως ενεργητική και προληπτική και όχι ως απολογιστική δράση, καθώς οι πολίτες και οι συλλογικοί φορείς είναι σε θέση να ελέγχουν διαρκώς τις πράξεις και παραλείψεις της δημόσιας διοίκησης, ενώ διασφαλίζεται η υλοποίηση οργανωμένων και κοινά αποδεκτών πολιτικών. *4. Ανοιχτότητα και Δημοκρατία* Η ανοιχτότητα *βελτιώνει τη δημοκρατία και καλλιεργεί την κοινωνική συναίνεση*. Ενδυναμώνει πολίτες και συλλογικούς φορείς, ώστε να μπορούν να δράσουν έχοντας καλύτερη πληροφόρηση και εργαλεία στη διάθεσή τους και παράλληλα βελτιώνεται ο επιτελικός/ρυθμιστικός ρόλος του κράτους γιατί οι κρατικές αρχές, η κυβέρνηση και η βουλή με τον κοινωνικό έλεγχο έχουν στην διάθεση του αποτελεσματικότερα εργαλεία ρύθμισης και παραγωγής πολιτικής. *5. Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση και Διαφάνεια* Η στρατηγική ηλεκτρονικής διακυβέρνησης πρέπει να έχει ρητά ως στόχο όχι μόνο την αύξηση της διαφάνειας, αλλά και την ενίσχυση της ανάπτυξης, την αύξηση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότερης διοίκησης και επιχειρήσεων καθώς επίσης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Για το λόγο αυτό θα προτείνουμε να συνδέεται άμεσα με τις δράσεις για την περαιτέρω χρήση της δημόσιας πληροφορίας και των ανοιχτών δεδομένων. Επιπλέον, δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται αποσπασματικά αλλά ως μέρος της ευρύτερης στρατηγικής για την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού (e-commerce) και κινητού εμπορίου (mobile commerce). Ειδικότερα θα πρέπει να ενισχυθούν οι δράσεις ηλεκτρονικών πληρωμών και μικροπληρωμών μέσα από ανοιχτά πρότυπα και πλατφόρμες ώστε να μειώνεται η φοροδιαφυγή και να ενισχύεται η ηλεκτρονική επιχειρηματικότητα. Προς το στόχο αυτό θα πρέπει να ολοκληρωθεί η έκδοση των απαιτούμενων κανονιστικών πράξεων και πράξεων των ρυθμιστικών αρχών, να ενισχυθεί η παροχή ανοιχτών δημοσίων δεδομένων μέσα από διαδικτυακές υπηρεσίες και να δημιουργηθούν ασφαλείς και ευέλικτες διαδικασίες περαιτέρω χρήσης δημοσίων δεδομένων που περιέχουν και δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα. *Οι δράσεις αυτές θα πρέπει να εξειδικεύσουν τις πολιτικές της ΕΕ για τα ανοιχτά δεδομένα, το ψηφιακό θεματολόγιο και την περαιτέρω χρήση της δημόσιας πληροφορίας.* *Β. Οι προτάσεις μας για την Ανοιχτότητα και την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση* *1. Η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση να έχει ως βασικά της συστατικά:* (α) την ενίσχυση της συμμετοχής πολιτών και συλλογικών φορέων στη διαμόρφωση και στη λήψη αποφάσεων από τη δημόσια διοίκηση (β) τη διαφάνεια, τον έλεγχο και τη λογοδοσία της δημόσιας διοίκησης Η πραγματοποίηση των στόχων αυτών μπορεί να εξυπηρετηθεί από σειρά δράσεων που συνιστούν αυτό που ονομάζεται *“στοίβα ανοιχτότητας”* και που αποτελεί βασικό στόχο του συνόλου των δράσεων της ΕΕ/ΛΛΑΚ. *Ειδικότερα, η ανοιχτότητα εντοπίζεται στα ακόλουθα επίπεδα:* (α) Υποδομές - Πρότυπα (β) Λογισμικό (γ) Δεδομένα (δ) Περιεχόμενο Η στοίβα της ανοιχτότητας θα πρέπει να διατρέχει το σύνολο της δράσης της δημόσιας διοίκησης και ειδικότερα *σύμφωνα και με τις αντίστοιχες Ευρωπαϊκές πολιτικές τους ακόλουθους τομείς:* (α) Δημόσια Διοίκηση με έμφαση στους εξής τύπους δεδομένων: i. Πρόσβαση σε δεδομένα μητρώων ii. Οικονομικά Δεδομένα ii. Γεωχωρικά Δεδομένα iii. Στατιστικά Δεδομένα iv. Δεδομένα από το χώρο της υγείας (β) Έρευνα, Εκπαίδευση, Επιστήμη (γ) Πολιτισμός: Αρχεία, Μουσεία, Βιβλιοθήκες *2. Τα ανοιχτά πρότυπα ως πυλώνας βιωσιμότητας και διαλειτουργικότητας, των έργων και των δράσεων που χρηματοδοτούνται μέσα από δημόσιους πόρους, *ειδικότερα προτείνουμε: - να ενεργοποιηθούν οι διατάξεις του εθνικού πλαισίου διαλειτουργικότητας για τη συμμετοχή φορέων από την κοινωνία των πολιτών και άλλων φορέων του ιδιωτικού και δημοσίου τομέα για την κατάρτιση και διαχείριση ανοιχτών προτύπων - να δημιουργηθούν πίνακες διαλειτουργικότητας για τις σημαντικότερες εφαρμογές και πληροφοριακά συστήματα G2G, G2C και G2B και να οριστούν υπεύθυνοι για τα ανοιχτά πρότυπα ανά υπουργείο. Να εκδοθούν οι σχετικές εγκύκλιοι και να υπάρχουν σχετικές οδηγίες και προς τις διαχειριστικές αρχές σε σχέση με τα πληροφοριακά συστήματα τα οποία που περιλαμβάνονται στα έργα. - να μετατεθεί συνολικά ο σχεδιασμός των έργων προς την κατεύθυνση της παροχής συνόλων δεδομένων μέσα από web services και το άνοιγμα της αγοράς για την παροχή αυτών προς τον πολίτη και τις επιχειρήσεις - να υπάρχουν ενιαίες προδιαγραφές για το σύνολο των διαδικτυακών τόπων του δημοσίου όχι μόνο ως προς τα τεχνικά σημεία, αλλά και τους όρους και τις άδειες με τις οποίες διατίθεται το περιεχόμενο τους και ιδίως να διατίθεται το σύνολο του με άδειες CC-BY, έκδοση 3.0 ή μεταγενέστερη και του λογισμικού με έκδοση EUPL 1.1 ή μεταγενέστερη. - το σύνολο των έργων που προκηρύσσονται θα πρέπει να κάνουν υποχρεωτικά χρήση ανοιχτών προτύπων και ανοιχτών μορφοτύπων. - να καταρτιστεί οδικός χάρτης μετάπτωσης των βασικότερων υπηρεσιών και πληροφοριακών συστημάτων του δημοσίου σε ανοιχτά πρότυπα *3. Ο ανοιχτός κώδικας και το ανοιχτό λογισμικό πυλώνας ανάπτυξης, βιωσιμότητας και καινοτομίας για το δημόσιο τομέα* - με δεδομένο ότι η Ελλάδα είναι εισαγωγέας και όχι εξαγωγέας λογισμικού προτείνουμε να υιοθετηθούν πιο επιθετικές πολιτικές σε σχέση με την χρήση του Ανοιχτού Λογισμικού από τους δημόσιους οργανισμούς. Ο στόχος είναι όχι μόνο να επιτευχθούν μειώσεις κόστους από την αγορά αδειών αλλά η ανάπτυξη τοπικής τεχνογνωσίας και η δημιουργία ενός οικοσυστήματος εταιριών που υποστηρίζουν το Ανοιχτό Λογισμικό και ενισχύουν την Ελληνική αγορά ΤΠΕ δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας μειώνοντας ταυτόχρονα το εμπορικό έλλειμμα. - ενεργοποίηση του αρ. 19 του Ν. 3979/2011 με την έκδοση των κατάλληλων κανονιστικών πράξεων για τη δημιουργία μητρώου λογισμικού του και αποθετηρίου με τον πηγαίο κώδικα όλου του λογισμικού ιδιοκτησίας του δημοσίου τομέα. *4. Τα ανοιχτά δεδομένα και το περιεχόμενο ως υποδομή επιχειρηματικότητας, συμμετοχής και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης* -- να αρχίσει η διαβούλευση για την αναθεώρηση του Ν. 3448/2006 και την κωδικοποίηση της νομοθεσίας για την περαιτέρω χρήση της δημόσιας πληροφορίας, την πρόσβαση στη δημόσια πληροφορία και τα ανοιχτά δεδομένα με βάση τη νέα έκδοση της Οδηγίας για την περαιτέρω χρήση της δημόσιας πληροφορίας. *-- η νέα νομοθεσία θα πρέπει να περιλαμβάνει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:* - οτιδήποτε λογίζεται ως Public Sector Information (*http <http://epsiplatform.eu/>:// <http://epsiplatform.eu/>epsiplatform <http://epsiplatform.eu/>. <http://epsiplatform.eu/>eu <http://epsiplatform.eu/>/ <http://epsiplatform.eu/>*) και εφόσον είναι σε ηλεκτρονική μορφή ή έχει γίνει διαθέσιμο στον πολίτη μέσα από τη νόμιμη διαδικασία για την ανοιχτή πρόσβαση του πολίτη στη δημόσια διοίκηση, θα πρέπει να είναι επαναχρησιμοποιήσιμο χωρίς την ανάγκη περαιτέρω αδειοδότησης. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με επέκταση των εξαιρέσεων του Ν.2121/1993 για την πνευματική ιδιοκτησία και με αναθεώρηση του άρθρου 7 του Ν. 3448/2006 καθώς και των οικείων διατάξεων του Ν. 3979/2011 - οι φορείς του δημοσίου πρέπει να καταρτίζουν οδικούς χάρτες σε σχέση με τον προσδιορισμό των δεδομένων τους που θα ανοίξουν, τον υπεύθυνο για κάθε σύνολο δεδομένων και το χρόνο ανοίγματος των δεδομένων που συγκεντρώνουν και επεξεργάζονται. Επίσης θα πρέπει να περιγράφονται οι υπηρεσίες με τις οποίες θα διατίθενται. - στην περίπτωση που ένας δημόσιος φορέας επιθυμεί να δίνει τα δεδομένα του προς επανάχρηση με κλειστή άδεια θα πρέπει να ακολουθεί τους όρους του FRAND (Fair Reasonable And Non Discriminatory) και να δηλώσει σε ένα διάστημα 6 μηνών το επιχειρηματικό σχέδιο / σχέδιο βιωσιμότητας για την εμπορική διάθεση των δεδομένων αυτών τοποθετώντας τα σε ένα μητρώο κλειστών δεδομένων. *Εάν μετά το πέρας του διαστήματος αυτού δεν έχουν προσδιοριστεί πειστικά τα σχέδια αυτά, τα δεδομένα θα μπαίνουν αυτόματα στο δημόσιο τομέα (Public Domain)* -- να καταρτιστεί ρητή, εκπεφρρασμένη και συνεκτική πολιτική για το άνοιγμα των δεδομένων σε (α) δημόσιο τομέα (β) μουσεία, αρχεία και βιβλιοθήκες (γ) ερευνητικό, ακαδημαϊκό και εκπαιδευτικό τομέα -- τα δεδομένα να δίδονται μέσα από webservice που να είναι ανοικτό και διαθέσιμο σε όλους *5. Συνεχής και συστηματική Διαβούλευση* Το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο για τη διαβούλευση είναι διάσπαρτο σε επιμέρους κανονιστικές πράξεις και απέχει αρκετά από το να εισάγει μια ενιαία προσέγγιση. Είναι επομένως αναγκαίο να θεσπιστεί ένα *ενιαίο ρυθμιστικό πλαίσιο* για τη διαβούλευση το οποίο να διασφαλίζει τον υποχρεωτικό χαρακτήρα της χωρίς να αφήνει περιθώρια εξαιρέσεων, όπως γίνεται σήμερα, που στην πράξη έχουμε δει ότι εύκολα γίνονται αντικείμενο κατάχρησης. Κάθε *διαβούλευση πρέπει να έχει έναν υπεύθυνο τα στοιχεία επικοινωνίας*του οποίου θα δημοσιοποιούνται στο δικτυακό τόπο διενέργειάς της και ο οποίος εκτός από το να αποτελεί το βασικό σημείο επαφής θα οργανώνει και θα ανατροφοδοτεί τη διαδικασία διαβούλευσης σε κάθε της στάδιο σε συνεργασία με τα αρμόδια στελέχη του φορέα του. Είναι εξαιρετικά σημαντικό στο ενιαίο θεσμικό πλαίσιο που θα ρυθμίζει τη διαβούλευση να προβλέπεται συγκεκριμένα *η δημιουργία και συστηματική επικαιροποίηση ενός κώδικα διεξαγωγής της* που θα ενσωματώνει τις καλές πρακτικές από την εφαρμογή στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και διεθνώς ώστε αυτές να γίνονται κοινό κτήμα, να διαχέονται και ανανεώνονται περιοδικά. *6. Συμμετοχή – Κοινότητες – Ανοιχτή Καινοτομία* Το ανοιχτό λογισμικό έχει διαμορφώσει ένα νέο επίπεδο οργάνωσης και παραγωγής στο χώρο του περιεχομένου και του λογισμικού μέσα από τις πρακτικές της ανοικτής καινοτομίας, των κοινοτήτων και του πληθωπορισμού(crowdsourcing) από το οποίο το δημόσιο μπορεί να αντλήσει παραδείγματα και να αποκομίσει ποικίλα οφέλη. Η βασική ιδέα είναι *η συγκρότηση ανθρώπινων δικτύων και κοινοτήτων με βάση το ανοιχτό περιεχόμενο, τα δεδομένα, τον κώδικα, τη διαβούλευση, τη διαφάνεια και τη συμμετοχή.* Ανθρώπινα δίκτυα και κοινότητες που δεν θα λειτουργούν στεγανά αλλά θα συνεργάζονται ανοιχτά και οριζόντια τόσο εντός του δημόσιου ή των δημοσίων οργανισμών από όπου προέρχονται αλλά και με ομοειδείς δράσεις άλλων κοινοτήτων και δικτύων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα δράσεων σε αυτή την κατεύθυνση μπορούν να είναι: Η συγγραφή ενός σημαντικού νόμου, θα μπορούσε να γίνει με το Σύνταγμα όπως έγινε στην Ισλανδία, με την πρακτική του wikification που αποτελεί μια χαρακτηριστική εφαρμογή του πληθωπορισμού(crowdsourcing). *Η ουσιαστική εκ νέου ενδυνάμωση των ΟΔΕ της Διαύγειας η οποία είναι ακόμα ένα παράδειγμα ανθρώπινου δικτύου* στο οποίο το δημόσιο πρέπει να επενδύσει για την περαιτέρω εμβάθυνση της διαφάνειας. Χρειάζεται το δημόσιο να δοκιμάσει χωρίς φόβο πρακτικές πειραματισμού και παραγωγής καινοτομίας. *Να σχεδιάσει το δικό του μοντέλο πληθωπορισμού μέσα από δράσεις *που α) θα θέτουν ένα συγκεκριμένο πρόβλημα προς επίλυση, β) θα καλούν ανοιχτά κοινότητες, άτομα να προτείνουν πρωτότυπη στοιχειωδώς λειτουργική λύση, γ) θα αξιολογούν ανοιχτά με σαφή κριτήρια και θα επιλέγουν τη δράση που θα χρηματοδοτηθεί, δ) το τελικό προϊόν θα τίθεται σε δοκιμή από την κοινότητα και θα βελτιστοποιείται πριν μπει σε παραγωγική λειτουργία οριστικά, ε) Η λύση θα εφαρμόζεται. Σε αυτή λογική προτείνουμε να διοργανώνονται συστηματικά συμμετοχικές δράσεις αναπτυξης εφαρμογών(hackathons), kickstarter, ανοικτός συμμετοχικός προϋπολογισμός (open budget), κλπ. Είμαστε στη διάθεσή σας *προκειμένου να σας παρέχουμε οποιαδήποτε άλλη βοήθεια ή διευκρίνιση τυχόν χρειαστείτε.* Με εκτίμηση, Θ.Καρούνος ------------------- 2013/11/16 Αναστάσιος Παπαζαρίφης <a [ dot ] papazarifis [ at ] ydmed [ dot ] gov [ dot ] gr> > Αξιότιμοι Κύριοι, > > > > Οι ανάγκες των πολιτών για καλύτερες υπηρεσίες, των επιχειρήσεων για ένα > φιλικότερο επιχειρηματικό περιβάλλον και του Δημόσιου Τομέα για ένα > περισσότερο αποτελεσματικό και παραγωγικό κράτος, απαιτούν δημιουργικές > λύσεις, διοικητικές μεταρρυθμίσεις με φαντασία και μέγιστη αξιοποίηση των > νέων τεχνολογιών. Οι δυνατότητες που δίνει η εξέλιξη της τεχνολογίας, > δημιουργούν νέες προσδοκίες στους τελικούς χρήστες και απαιτούν από τη > Δημόσια Διοίκηση να μπορεί να δώσει και να λάβει υπηρεσίες κάθε χρονική > στιγμή, παντού και σε κάθε συσκευή, με το ελάχιστο δυνατό κόστος. > > > > Η Εθνική Στρατηγική για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση στόχο έχει να > καθορίσει με σαφήνεια ένα νέο τομέα ανάπτυξης της χώρας σε συνδυασμό πάντα > με τον αντίστοιχο στρατηγικό σχεδιασμό για τις ΤΠΕ στην Ελλάδα και σε > συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία. > > > > Ως εκ των ανωτέρω, εκ μέρους της Υφυπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και > κατ’ εντολή της, σας αποστέλλω συνημμένο Σχέδιο Στρατηγικής για την > Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση και παρακαλείσθε για τις απόψεις και τα όποια > σχόλιά σας επί του κειμένου, έως την Πέμπτη 21 Νοεμβρίου. > > > > Τις απαντήσεις σας, καθώς και οποιοδήποτε ερώτημά σας, μπορείτε να τα > απευθύνετε στα παρακάτω emails: > > · Τζίνα Κορέλλα, Συνεργάτης Υφυπουργού ΔΜΗΔ: gkorella [ at ] yahoo [ dot ] com > > · Γραμματεία Γραφείου Υφυπουργού ΔΜΗΔ: yfypourgos [ at ] ydmed [ dot ] gov [ dot ] gr > > > > > > Με τιμή, > > > > > > Τάσος Παπαζαρίφης > > Επιστημονικός Σύμβουλος Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης > > > > Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης > > Γραφείο Υπουργού > > Βας. Σοφίας 15 > > 11524 Αθήνα > > [image: Περιγραφή: Don't print email - small green JPG] *Please don’t > print this e-mail unless you really need to* > > > ------------------------------ > <http://www.avast.com/> > > Αυτό το email είναι απαλλαγμένο από ιούς και κακόβουλο λογισμικό, επειδή avast! > Antivirus <http://www.avast.com/> η προστασία είναι ενεργή. > > -- http://www.eellak.gr/, http://mycontent.ellak.gr/, http://www.creativecommons.gr/, http://mathe.ellak.gr/, http://fablabathens.gr/