Re: Νέα έκδοση data.gov.gr

[Spiros Athanasiou <spathan [ at ] gmail [ dot ] com>]

Καλησπέρα σε όλους,

Για όποιον ενδιαφέρεται σχετικά με την πορεία βελτίωσης του data.gov.gr μετά την 
πρώτη του έκδοση στα τέλη Δεκεμβρίου 2020:

- Το πλήθος 'σειρών δεδομένων' έχει αυξηθεί σε 47 από 38.
- Έχει προστεθεί στο footer δεσμός προς την παλιά έκδοση του data.gov.gr 
(archive.data.gov.gr).
- Η υλοποίηση έχει πραγματοποιηθεί από την avlos.ai [0] με έδρα στο Cambridge, 
Massachusetts και ειδίκευση στη 'Βιολογία, Φαρμακευτική Χημεία και Μηχανική 
Μάθηση' (στοιχεία από τη Διαύγεια στα [1],[2], [3]), ενώ η σχετική σύμβαση έχει 
πλέον ολοκληρωθεί.
- Η σχετική δράση της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025 [4] εμφανίζεται 
ως 'σε εξέλιξη'.
- Δεν έχει αντιμετωπιστεί κανένα από τα προβλήματα που είχαν εντοπιστεί.

Σπύρος

[0] 
https://eduadvisor.gr/2011-10-11-10-49-30/25340-ayta-ta-ellinopoyla-fernoyn-to-amerikaniko-oneiro-stin-ellada
[1] 
https://diavgeia.gov.gr/decision/view/6%CE%A1%CE%A0%CE%9F469%CE%97%CE%A1%CE%A7-0%CE%9D4
[2] 
https://diavgeia.gov.gr/decision/view/685%CE%9D469%CE%97%CE%A1%CE%A7-%CE%A4%CE%A9%CE%9A
[3] 
https://diavgeia.gov.gr/decision/view/6%CE%A52%CE%9E469%CE%97%CE%A1%CE%A7-%CE%945%CE%A4
[4] 
https://digitalstrategy.gov.gr/project/schediasi_kai_ylopoiisi_tis_ethnikis_pylis_anoikton_dedomenon

---------------------------------------------------------
Athanasiou Spiros
Information Management Systems Institute
"Athena" Research and Innovation Center in
Information, Communication and Knowledge Technologies
Tel:     (+30) 210 6875 450, (+30) 6977 54 78 99
e-mail:  spathan [ at ] athenarc [ dot ] gr
---------------------------------------------------------

On 23-Dec-20 12:15, Spiros Athanasiou wrote:
> Καλημέρα σε όλους,
>
> Σε συνέχεια της χθεσινής επικοινωνίας, θα ήθελα να παραθέσω μια σειρά από 
> ενδεικτικά προβλήματα και παρενέργειες που προκαλούνται λόγω της νέας έκδοσης 
> του data.gov.gr:
>
> - *Διαύγεια*. Το παλαιό data.gov.gr αξιοποιούταν ως (και) αποθετήριο 
> περιεχομένου για πλήθος θεμάτων που αφορούσαν στη λειτουργία της Δημόσιας 
> Διοίκησης και την εφαρμογή πολιτικών και νόμων για την ενίσχυση της ανοικτότητας 
> - μεταξύ άλλων της ίδιας της Διαύγειας. Δυστυχώς το σύνολο αυτού του 
> περιεχομένου δεν είναι πλέον διαθέσιμο, προκαλώντας δυσχέρεια τόσο στη ΔΔ, όσο 
> και τους πολίτες. Ενδεικτικά ένα παράδειγμα [1] σχετικά με τους λόγους ανάκλησης 
> αποφάσεων από τη Διαύγεια (ΔΗΔ/41976/9.11.2018).
>
> - *European Data portal*. Το σύνολο των 1.782 συνόλων δεδομένων [2] του παλαιού 
> data.gov.gr που είχαν γίνει harvest από το European Data Portal, δεν είναι πλέον 
> διαθέσιμα. Συνεπώς κατά την επόμενη εκτέλεση του harvester από το European Data 
> Portal και κάνοντας την υπόθεση εργασίας πως το νέο data.gov.gr διαθέτει 
> υπηρεσία καταλόγου, θα έχουμε μόλις 38 ανοικτά σύνολα δεδομένων, δηλαδή μια 
> μείωση ~98%, με ό,τι αυτό σημαίνει για τους σχετικούς δείκτες [3].
>
> - *Digital Economy and Society Index (DESI)*. Τα ανοικτά δεδομένα αποτελούν έναν 
> από τους δείκτες που αξιοποιούνται για τον υπολογισμό του δείκτη DESI (5a 
> e-Government; 5a5 Open Data)[4], η βελτίωση του οποίου αποτελεί στρατηγικό στόχο 
> της χώρας, όπως αποτυπώνεται στο Ν. 4727/2020 και τη Βίβλο Ψηφιακού 
> Μετασχηματισμού. Ο εν λόγω υπο-δείκτης του DESI (5a5 Open Data) υπολογίζεται με 
> βάση τον αντίστοιχο δείκτη (scorecard) του European Data Portal. Συνεπώς αν ο 
> δείκτης του European Data Portal ανανεωθεί σύμφωνα με την προηγούμενη 
> παρατήρηση, θα έχουμε μια βέβαιη μείωση του συνολικού score της χώρας [5].
>
> - *Χρήση από τρίτους*. Πλήθος δεδομένων από το παλαιό data.gov.gr είχε εφαρμογή 
> σε ερευνητικές και αναπτυξιακές εργασίες, με την υπόθεση εργασίας από τους 
> χρήστες (σύμφωνα και με την Οδηγία PSI και το European Interoperability 
> Framework) πως τα εν λόγω δεδομένα (α) θα συνεχίζουν να είναι διαθέσιμα, (β) τα 
> μοναδικά τους αναγνωριστικά θα είναι 'μόνιμα' (persistent) και άρα 'επιλύσιμα' 
> (resolvable). Δυστυχώς αυτή η σύμβαση καταργήθηκε στην πράξη, με αποτέλεσμα: (α) 
> επιστημονικές δημοσιεύσεις να περιέχουν αναφορές σε πηγές δεδομένων που δεν 
> είναι διαθέσιμες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον έλεγχο, τεκμηρίωση, 
> επαναληψιμότητα και αξιοποίηση του περιεχομένου τους, (β) εφαρμογές 
> προστιθέμενης αξίας (π.χ. [5][6][7]) είτε να μη μπορούν να λειτουργήσουν, είτε 
> να μην μπορούν να ανανεωθούν, είτε να είναι νομικά αίολες. Το τελευταίο 
> παράδειγμα [7] (αναζητείστε 'Greece' ή 'data.gov.gr') είναι ενδεικτικό της 
> 'κρυφής' αξίας των ανοικτών δημόσιων δεδομένων: τα χαρτογραφικά υπόβαθρα της 
> HERE (όπως και της TomTom, αλλά και της Google) ενσωματώνουν εδώ και χρόνια 
> ανοικτά δεδομένα της χώρας.
>
> Μια επιπλέον παρατήρηση αφορά στη χρήση του AWS (Amazon DE) [8] για τη φιλοξενία 
> του data.gov.gr. Αν και με καθαρά τεχνο-οικονομικά κριτήρια είναι θεμιτή λύση, 
> ωστόσο αποτελεί (με βάση τα όσα προσωπικά γνωρίζω) την πρώτη κυβερνητική ψηφιακή 
> υπηρεσία που φιλοξενείται σε αντίστοιχες υποδομές νέφους. Ενδεχόμενα 
> προβληματικά σημεία: (α) δεν διαθέτουμε σχετική κυβερνητική κατεύθυνση/συμφωνία 
> για τη χρήση εμπορικών υποδομών (π.χ. UK [9], Portugal [10]), (β) ο Ν. 4727/2020 
> προδιαγράφει ένα σαφώς δεσμευτικό πλαίσιο για την αποκλειστική χρήση κεντρικών 
> υποδομών νέφους που προσφέρει η ίδια η Δημόσια Διοίκηση (g-cloud, h-cloud, 
> re-cloud), (γ) το ίδιο το ΕΔΥΤΕ προσφέρει μία από τις πρώτες υποδομές νέφους στη 
> χώρα, την οποία προσπαθούμε με κάθε τρόπο να αξιοποιήσουμε και να ενισχύσουμε, 
> συνεπώς είναι τουλάχιστον αντιφατικό να μην την αξιοποιεί για το data.gov.gr.
>
> Τέλος, για όσους ενδιαφέρονται, το περιεχόμενο του παλαιού data.gov.gr (με ένα 
> νέο theme) είναι τουλάχιστον αυτή τη στιγμή ακόμη διαθέσιμο κάτω από το 
> http://beta.data.gov.gr/ και http://catalog.data.gov.gr/ [11] (ευτυχώς το 
> builtwith δεν έχει ανανεωθεί ακόμη) που υποθέτω χρησιμοποιούνταν ως δοκιμαστικοί 
> χώροι για την προγραμματιζόμενη εδώ και 2 έτη ανανέωση του data.gov.gr [12]. 
> Έχουμε ξεκινήσει μια διαδικασία εξαγωγής των μεταδεδομένων των συνόλων δεδομένων 
> μέσω της υπηρεσίας καταλόγου του CKAN και θα ανεβάσουμε το export σε ένα δημόσιο 
> GitHub repository για κάθε ενδιαφερόμενο.
>
> Σπύρος
>
> [1] 
> https://diavgeia.gov.gr/decision/view/%CE%A87%CE%A5%CE%96%CE%9F%CE%A1%CE%A12-0%CE%95%CE%94 
>
> [2] 
> https://www.europeandataportal.eu/data/datasets?locale=el&minScoring=0&query=greece&page=1&countryData=true&country=gr 
>
> [3] https://www.europeandataportal.eu/en/dashboard/2020#table
> [4] https://digital-agenda-data.eu/datasets/desi/indicators
> [5] https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/scoreboard/greece
> [6] http://gr-city.census.okfn.org/dataset/traffic-accidents
> [7] https://legal.here.com/en-gb/terms/general-content-supplier-terms-and-notices
> [8] https://www.proxydocker.com/en/iplookup/35.157.41.56
> [9] https://www.gov.uk/guidance/g-cloud-buyers-guide
> [10] 
> https://aws.amazon.com/blogs/publicsector/government-portugal-aws-sign-mou-accelerate-cloud-adoption/ 
>
> [11] https://builtwith.com/?https://data.gov.gr/
> [12] 
> https://diavgeia.gov.gr/decision/view/%CE%A8%CE%A1%CE%97%CE%98465%CE%A7%CE%980-%CE%93%CE%92%CE%93 
>
>
>
>
>
> ---------------------------------------------------------
> Athanasiou Spiros
> Information Management Systems Institute
> "Athena" Research and Innovation Center in
> Information, Communication and Knowledge Technologies
> Tel:     (+30) 210 6875 450, (+30) 6977 54 78 99
> e-mail:  spathan [ at ] athenarc [ dot ] gr
> ---------------------------------------------------------
>
> On 22/12/2020 10:10, Spiros Athanasiou wrote:
> > Καλημέρα σε όλους,
> >
> > Όπως ενδεχομένως έχετε δει, χθες ανακοινώθηκε [1] η νέα έκδοση της εθνικής 
> > πύλης ανοικτών δεδομένων data.gov.gr, η οποία σύμφωνα με το Ν. 4727/2020 και 
> > τη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού θα αποτελεί το κεντρικό σημείο συγκέντρωσης, 
> > αναζήτησης και διάθεσης των ανοικτών δεδομένων που προσφέρει η ευρύτερη 
> > δημόσια διοίκηση.
> >
> > Δυστυχώς η νέα έκδοση της υπηρεσίας, που αντικατέστησε την αντικειμενικά 
> > ελλιπή, αλλά παρόλα αυτά χρήσιμη παλαιά έκδοση του data.gov.gr, αποτελεί 
> > σημαντικό πισωγύρισμα για την ανοικτότητα και παράδειγμα κακής πρακτικής σε 
> > παγκόσμιο επίπεδο.
> >
> > Οι σημαντικότερες παρατηρήσεις από ένα γρήγορο πέρασμα:
> > - *Δεν προσφέρει δεδομένα*. Το data.gov.gr δεν προσφέρει πλέον δεδομένα 
> > (αρχεία δεδομένων) για κατέβασμα/μεταφόρτωση, αλλά αποκλειστικά για 
> > προγραμματιστική χρήση μέσω APIs. Η απόφαση αυτή συνιστά τεχνητό φραγμό για τη 
> > χρήση των δεδομένων από απλούς πολίτες και αποτελεί πλήγμα για την ανοικτότητα 
> > στην Ελλάδα.
> > - *Δεν προσφέρει ανοικτά δεδομένα*. Τα δεδομένα δεν συνοδεύονται από άδεια 
> > χρήσης (π.χ. Creative Commons Attribution) με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η 
> > νόμιμη επαναχρησιμοποίησή τους από πολίτες και επιχειρήσεις για κάθε είδους 
> > εμπορική ή όχι δραστηριότητα. Η επιλογή αυτή αποτελεί πλήγμα για την Οικονομία 
> > των Δεδομένων, τη στρατηγική κατεύθυνση της ΕΕ και της χώρας για την παραγωγή 
> > προστιθέμενης αξίας από την επανάχρηση δημόσιας πληροφορίας.
> > - *Δεν προσφέρει ανοικτή πρόσβαση*. Η πρόσβαση στις διαδικτυακές υπηρεσίες για 
> > την κλήση των προσφερόμενων APIs είναι δυνατή αποκλειστικά έπειτα από εγγραφή, 
> > εισάγοντας ένα επιπλέον τεχνητό φραγμό για την επανάχρηση της δημόσιας 
> > πληροφορίας.
> > - *Δεν προσφέρει προτυποποιημένα μεταδεδομένα*. Τα μεταδεδομένα περιγραφής των 
> > προσφερόμενων API ('δεδομένων') είναι εξαιρετικά ελλιπή και δεν ακολουθούν 
> > κάποιο πρότυπο ανοικτό σχήμα μεταδεδομένων. Η απόφαση αυτή μειώνει δραστικά τη 
> > δυνατότητα τεκμηρίωσης, αναζήτησης και σύγκρισης.
> > - *Δεν προσφέρει υπηρεσίες καταλόγου*. Το data.gov.gr δεν προσφέρει μια βασική 
> > λειτουργικότητα για ανοικτές πύλες δεδομένων, αυτή της κεντρικής υπηρεσίας 
> > καταλόγου (catalogue service) που επιτρέπει σε τρίτα συστήματα να αναζητήσουν 
> > αυτόματα (harvesting, discovery) τα διαθέσιμα σύνολα δεδομένων.
> > - *Δεν είναι βιώσιμη*. Η επιλογή διάθεσης APIs αντί των ίδιων των συνόλων 
> > δεδομένων αυξάνει δραματικά και αναίτια το κόστος λειτουργίας του data.gov.gr 
> > (resource utilization, curation, operations) και αποτελεί τεχνητό φραγμό για 
> > την κλιμάκωση λειτουργίας της. Η διάθεση υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας (APIs, 
> > visualizations) αποτελεί σύμφωνα με το PSI Directive προαιρετική επιλογή, με 
> > την έμφαση και προτεραιότητα να δίνεται στη διάθεση των πρωτογενών αρχείων 
> > δεδομένων.
> > - Δεν προσφέρει τα *~10.000 σύνολα δεδομένων* του παλαιού data.gov.gr. 
> > Εμπειρικά, μόλις το ~10% των δεδομένων του παλαιού data.gov.gr αφορούσε σε 
> > σύνολα δεδομένων, με το υπόλοιπο 90% να περιλαμβάνει δεσμούς προς σελίδες ή 
> > περιεχόμενο. Ωστόσο, η πλήρης διαγραφή των παλαιών δεδομένων αποτελεί πλήγμα 
> > για την ανοικτότητα στη χώρα, καθώς πολύ απλά, όλος αυτός ο πλούτος δημόσιων 
> > δεδομένων έχει απλά εξαφανιστεί από το Διαδίκτυο.
> > - *Δεν είναι διάφανη*. Η πύλη δεν διαθέτει Όρους Χρήσης που να περιγράφουν 
> > στους χρήστες τα βασικά στοιχεία και όρους για τη λειτουργία της, ενώ αν και 
> > κάνει απλή αναφορά στη χρήση ανοικτού λογισμικού, δεν παραθέτει δεσμούς προς 
> > το ίδιο το λογισμικό της (αποθετήριο).
> >
> > Είναι εξαιρετικά σημαντικό η ΕΕΛ/ΛΑΚ να αναδείξει τα παραπάνω θέματα σε 
> > επίσημη επικοινωνία προς (α) το Υπ. Ψηφιακής Διακυβέρνησης με σκοπό την άμεση 
> > επίλυσή τους, (β) το ΕΔΥΤΕ, με το υπάρχει ήδη συνεργασία στο πλαίσιο 
> > προγραμματικής συμφωνίας.
> >
> > Οι λόγοι για τους οποίους φτάσαμε σε αυτή τη δυστυχή κατάσταση για την 
> > ανοικτότητα, γυρνώντας πρακτικά μια δεκαετία πίσω σε σχέση με την τεχνολογική 
> > στάθμη και τις πολιτικές αρχές για τα ανοικτά δεδομένα στην Ελλάδα και την 
> > Ευρώπη, είναι θέμα που αξίζει επίσης να συζητηθεί δημόσια, αλλά σε δεύτερο 
> > χρόνο. Η προσωπική μου εκτίμηση είναι πως οφείλεται στο συνήθη συνδυασμό 
> > άγνοιας, ημιμάθειας, καλών (και κακών) προθέσεων.
> >
> > Σπύρος
> >
> > [1] 
> > https://www.capital.gr/politiki/3504273/ti-fernei-stin-kathimerinotita-ton-politon-i-efarmogi-govapp 
----
Λαμβάνετε αυτό το μήνυμα απο την λίστα: Γενική λίστα αλληλογραφίας και συζητήσεων για την προώθηση των δημόσιων και ανοικτών δεδομένων,
https://lists.ellak.gr/opendata/listinfo.html
Μπορείτε να απεγγραφείτε από τη λίστα στέλνοντας κενό μήνυμα ηλ. ταχυδρομείου στη διεύθυνση <opendata+unsubscribe [ at ] ellak [ dot ] gr>.